ΒΙΒΗ ΜΗΛΙΟΥ, ΤΑΤΟΙ ΣΤΑ ΟΡΙΑ, 4 ΕΠΟΧΕΣ

ΑΠΟΚΤΗΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ 30% ΕΚΠΤΩΣΗ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ:

www.politeianet.gr

Το «Τατόι στα όρια» είναι μία διαχρονική και δια-εποχιακή εικαστική ματιά στο χώρο των πρώην ανακτόρων. Ένα χώρο ξεχασμένο και παρεξηγημένο, επειδή κατασκευάστηκε και αποτέλεσε κατοικία των βασιλέων της Ελλάδος, αφημένο στην καταστροφική φθορά του χρόνου. Από το φθινόπωρο του 2016 έως και το καλοκαίρι του 2017, τα 16.000 περίπου στρέμματα που καλύπτει σήμερα το Κτήμα Τατόι, αποτέλεσαν αντικείμενο καθημερινής αυτοψίας, φωτογράφισης και βιντεοσκόπησης της Βιβής Μήλιου. Τα επιμέρους στάδια της έρευνας και της περιήγησης στο Κτήμα έχουν αποτυπωθεί στο παρόν βιβλίο. Τα τριάντα πέντε κτίρια και οι ελεύθεροι χώροι του αποτυπώνονται φωτογραφικά και τοπογραφικά και τεκμηριώνονται σε χάρτη. Σημειώνεται η θέση τους και παρατίθενται στοιχεία για την προγενέστερη χρήση τους, τη χρονολογία κατασκευής, το όνομα του αρχιτέκτονα. Επίσης, υπάρχει μία αναλυτική πρόταση αποκατάστασης της χρήσης και της λειτουργίας των κτιρίων, καθώς και των ελεύθερων χώρων του Κτήματος, δηλαδή τα περιβόλια, τους χώρους αναψυχής, τις καλλιέργειες και τους κήπους. Τέλος, παρατίθεται χάρτης, όπου σημειώνεται μία προτεινόμενη διαδρομή, την οποία ο επισκέπτης μπορεί να ακολουθήσει και σε διάστημα περίπου τριών ωρών να επισκεφθεί το 80% των κτιρίων και μεγάλο μέρος των ελεύθερων χώρων. Το βιβλίο αυτό στοχεύει μέσα από 350 φωτογραφίες και 18 χάρτες να αποτελέσει μία γνωριμία με το Κτήμα Τατόι και φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως έναυσμα επίσκεψης για τον αναγνώστη και ως οδηγός ξενάγησης για τον επισκέπτη.

Λέει η συγγραφέας: «Στη διάρκεια της μελέτης μου στο Τατόι, το εργαστήριο γλυπτικής στο οποίο ανήκω –με υπεύθυνη καθηγήτρια την κ. Λίτη Αφροδίτη- επισκέφτηκε και συνεργάστηκε με εργαστήριο του Βιολογικού Πανεπιστημίου Αθηνών και την υπεύθυνη καθηγήτριά του κ. Ριζοπούλου, προκειμένου να εκπονήσει εργασία της Documenta 14. Έτσι είχα την ευκαιρία να πειραματιστώ με τους σπόρους των φυτολογίων που είχα βρει. Με την καθοδήγηση των διδασκόντων ακολούθησα όλες τις απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να δω αν θα αναπαραχθούν οι σπόροι. Οι προσπάθειές μου δεν ευοδώθηκαν εξαιτίας των κάκιστων συνθηκών φύλαξης των σπόρων και της παλαιότητάς τους, όπως μου ανέφερε η κ. Ριζοπούλου».

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

28 Νοεμβρίου
Πρωινή επίσκεψη. Γύρω στις 10:00 βαδίζω γρήγορα μέσα στο Κτήμα με κατεύθυνση το Εμφιαλωτήριο. Θέλω να προλάβω να μπω στο εσωτερικό του, καθώς με έχει καταλάβει η ανησυχία ότι μπορεί αυτό σύντομα να υποχωρήσει, να καταστραφεί ολοσχερώς και έτσι δε θα έχω τη δυνατότητα εισόδου. Είναι ένας χώρος που όταν τον επισκέφθηκα την προηγούμενη φορά πραγματικά με μάγεψε. Ίσως, γιατί η ύπαρξη των κατεστραμμένων αμαξιών στον εξωτερικό του χώρο δε μαρτυρούσε την αρχική χρήση του εσωτερικού χώρου. Δηλαδή περίπου εσωτερικού, αφού μόνο ο πέτρινος τοίχος της πρόσοψης υπάρχει για να τον διαχωρίζει, καθώς στέκεται ακόμα με δυσκολία όρθιος και υποβαστάζεται από κάποιους περιμετρικούς τοίχους. Σήμερα έχει συννεφιά και υγρασία και το περίγραμμα των άδειων μπουκαλιών κρασιού μπερδεύεται με την ατμόσφαιρα και ενσωματώνονται υπέροχα στο περιβάλλον. Πρόκειται για τα μπουκάλια που περιμένουν να γεμίσουν με Domaine Royal Τατόι και το βραβευμένο «Château Décelie». Αντ’ αυτού όμως κάποια έχουν μισογεμίσει με βρόχινο νερό. Στο έδαφος κάτω από κάποια βαρέλια που στάζουν νερό, μέσα στα χώματα, βρίσκω και μαζεύω πώματα κρασιού, που αχνοφαίνεται το λογότυπό τους.

06 Δεκεμβρίου

Αυτές τις μέρες έχει υπέροχο για την εποχή καιρό και έτσι κατευθύνθηκα προς το Ελαιοτριβείο, το οποίο λόγω της κατάρρευσης, όχι μόνο της στέγης, αλλά και των περιμετρικών του τοίχων, έχει δυστυχώς γίνει πλέον υπαίθριο. Έχουν απομείνει μόνο κάποια εξαρτήματά του και ένα κάρο στον περιφραγμένο από άγριες και γεμάτο αγκάθια βατομουριές. Με τη βοήθεια ενός μικρού κλαδευτηριού, το οποίο είχα προνοήσει να φέρω, άνοιξα δρόμο για να πλησιάσω. Γδαρμένη από αγκάθια, μα ευχαριστημένη που κατάφερα να φωτογραφίσω τα εξαρτήματα από κοντά, περιηγήθηκα στον ανοιχτό πια χώρο του Ελαιοτριβείου.

20 Φεβρουαρίου O κήπος μπροστά από το Ανάκτορο είχε ήδη διαμορφωθεί πριν την ανέγερση του ιδίου του Ανακτόρου. Αναπτύσσεται σε επίπεδα. Στο πρώτο επίπεδο βρίσκεται το γλυπτό του «Κοζάκου Κυνηγού». Στο δεύτερο επίπεδο φτάνει κανείς μέσω διπλής συμμετρικής καμπυλωτής μαρμάρινης κλίμακας, η οποία στην απόληξή της διακοσμείται από δύο περίτεχνες και μεγάλες ανθοδόχους, αναγεννησιακού ρυθμού, φιλοτεχνημένες σε πεντελικό μάρμαρο. Στο σημείο όπου απολήγει η κλίμακα, βρίσκεται και η «σπηλιά», μία εσοχή που εμπεριέχει μία οβάλ μαρμάρινη γούρνα, ίδιας τεχνοτροπίας και ίδιου τεχνίτη με αυτήν της Πλατείας Συντάγματος στην Αθήνα «1872». Επιπλέον από μία κρήνη σε σχήμα κεφαλής λιονταριού έτρεχε νερό. Στα μεταγενέστερα χρόνια κατασκευάστηκε εκεί μία πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων, που όμως δε χρησιμοποιήθηκε ποτέ λόγω κατασκευαστικών ελαττωμάτων. Το χαμηλότερο επίπεδο, το οποίο είναι πρανές σε όλο του το μήκος, απέκτησε την τελική του μορφή γύρω στο 1890 και έκτοτε δεν έχουν γίνει μεγάλες αλλαγές. Ήταν ιδιωτικός χώρος αποκλειστικής χρήσης της εκάστοτε βασιλικής οικογένειας και των καλεσμένων τους. Περιλαμβάνει δάση, αγρούς, ένα γήπεδο τένις με κατεστραμμένη περίφραξη, ένα μικρό θερμοκήπιο που τροφοδοτούσε τα άνθη του κήπου και ένα σπειροειδή λαβύρινθο. Ένα χαμηλό πέτρινο τοιχίο με μεταλλικό κιγκλίδωμα οριοθετεί τον κήπο από την οδό που οδηγεί στο Ανάκτορο και διακόπτεται από τη μεταλλική περίτεχνα φτιαγμένη δίφυλλη πόρτα.

07 Μαρτίου
Μύρισε η άνοιξη και αποφάσισα να επισκεφτώ το Κτήμα προκειμένου να το δω και αυτό ανθισμένο. Όμως επειδή το Κτήμα βρίσκεται στο βόρειο ορεινό τμήμα της Αττικής και η θερμοκρασία εξακολουθεί να διατηρείται ακόμη σε χαμηλότερα επίπεδα, τα φυτά και τα δέντρα ίσα-ίσα που έχουν αρχίσει να ανθίζουν. Τριγυρίζοντας στο χώρο και ψάχνοντας για κάποιο νέο στοιχείο για την έρευνά μου, άκουσα από μακριά τον ήχο από μεταλλικά κουδουνάκια. Ακολούθησα τον ήχο αυτόν, που συνεχώς δυνάμωνε, μέχρι που συνάντησα την πηγή του: Αγελάδες με τα μοσχαράκια τους ήταν σκορπισμένα μπροστά από το Νέο και Παλιό Βουστάσιο και τους γύρω ελεύθερους χώρους. Σαν μια εικόνα από το παρελθόν. Βοσκούσαν και περιφέρονταν ανέμελα στο Κτήμα.

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Η Βιβή Μήλιου γεννήθηκε και κατοικεί στην Αθήνα. Το πρώτο της πτυχίο ως Αρχιτέκτονας Μηχανικός το απέκτησε στο Λονδίνο. Στις μεταπτυχιακές της σπουδές εντρύφησε στις περιβαντολλογικές και ενεργειακές μελέτες. Εργάζεται ως αρχιτέκτονας, τόσο στον τομέα της μελέτης και εκπόνησης οικοδομικών αδειών, όσο και σε αυτόν της επίβλεψης και κατασκευής οικοδομικών έργων. Καθοριστικής σημασίας ήταν η συνεργασία της σε μελέτες αποκατάστασης, επίβλεψης, διάθεσης παλαιών βιομηχανικών χώρων και μονοκατοικιών. Από το 2012 φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, που πάντοτε αποτελούσε όνειρο ζωής. Κατά τη διάρκεια των άνω σπουδών μελέτησε τους γνώριμους και αγαπημένους ανενεργούς βιομηχανικούς χώρους, προκειμένου να διαφυλάξει τη μνήμη αυτών, όπως κλωστήρια, οινοποιεία καθώς και εγκαταλελειμμένα ξενοδοχεία, πονήματα τα οποία εξέθεσε ως εγκαταστάσεις, σε ομαδικές εκθέσεις. Αποφοίτησε τον Ιούνιο του 2017 από το Γ’ Εργαστήριο Γλυπτικής, με υπεύθυνη την καθηγήτρια γλυπτικής κα Αφροδίτη Λίτη.