ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ 30% ΕΚΠΤΩΣΗ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ:
Η ελληνική γλώσσα είναι ίσως ο μεγαλύτερος θησαυρός που κληρονομήσαμε. Στο βιβλίο αυτό γίνεται προσπάθεια να δούμε συνοπτικά, αλλά σφαιρικά, την ακτινοβολία της σε ξένους πολιτισμούς και να ανιχνευτεί ο τρόπος και οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες μια γλώσσα μεταλαμπαδεύει τον πολιτισμό που τη γέννησε.
Παράλληλα βλέπουμε να ξετυλίγεται διαχρονικά η αξιοθαύμαστη διάρκεια και συνέχεια της ελληνικής γλώσσας, η επιβίωσή της μέσα από αντιξοότητες, κατακτήσεις και αποικισμούς, παρ’ όλες τις αναπόφευκτες μεταβολές που υπέστη όπως κάθε τι το ζωντανό, δια μέσου των αιώνων.
Η προσέγγιση ενός πολιτισμού γίνεται κυρίως μέσω της γλώσσας. Μέσω αυτής εξοικειώνεται με τις γνώσεις, την τέχνη και τα επιτεύγματα του ξένου πολιτισμού. Πώς όμως η γλώσσα επιδρά στη διάδοση και επιβίωση του πολιτισμού που εκφράζει και πώς ο πολιτισμός στη διάδοση και επιβίωση της γλώσσας;
Βλέπουμε το παράδειγμα της ελληνικής γλώσσας που ομιλείται στην Ελλάδα χωρίς διακοπή για περισσότερο από 40 αιώνες, με αξιοθαύμαστη συνέχεια, παρά τις μεταβολές που είναι φυσικό να υφίσταται σαν ζωντανός οργανισμός.
Ανήκει σ’ ένα έθνος που κατ’ επανάληψη ήρθε σε επαφή με δεκάδες άλλους πολιτισμούς, διασκορπίστηκε με πολλούς αποικισμούς και κατακτήσεις στα όρια της οικουμένης, μετέδωσε πολιτισμό, κατακτήθηκε από ξένους πολιτισμούς και επέζησε, ενώ ήταν πάντα ανοικτό στις εξωτερικές επιρροές.
Μια συνοπτική ιστορία της ακτινοβολίας του ελληνικού πολιτισμού στην οικουμένη, μέσω της γλώσσας και παράλληλα μια σύντομη εξιστόρηση της εξέλιξης της ελληνικής γλώσσας, μέχρι σήμερα.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ:
Οι τάσεις επιστροφής στην αττική γλώσσα.
Όταν όμως μια γλώσσα γίνεται lingua franca σε τόσους λαούς και σε τέτοιαν έκταση, είναι φυσικό να αρχίσουν οι ραγδαίες αλλαγές της. Ένα αντίστοιχο φαινόμενο παρατηρούμε σήμερα στην αγγλική γλώσσα που είναι η “κοινή” σε όλο τον πλανήτη. Οι Αλεξανδρινοί φιλόλογοι της εποχής των Πτολεμαίων, η αίγλη της Βιβλιοθήκης και του Μουσείου, συνετέλεσαν σε μια τάση αντίδρασης και επιστροφής προς το παρελθόν της κοινής γλώσσας, δηλαδή προς την επάνοδο στην αττική διάλεκτο. Ήταν ένα κίνημα αττικισμού, που θα ξεκινήσει την πρώτη απόκλιση της λόγιας από την ομιλούμενη γλώσσα. Όσοι διέθεταν υψηλή μόρφωση και παιδεία, μέλη σχεδόν πάντα των ανώτερων και πιο εύπορων τάξεων, αισθάνονταν την ανάγκη να μελετήσουν Όμηρο και τους μεγάλους αρχαίους κλασσικούς συγγραφείς. Οι διανοούμενοι μάλιστα, λογοτέχνες, ιστορικοί, κλπ έδειχναν την τάση να μιμηθούν και γραπτά την αττική γλώσσα, με περισσότερο ή λιγότερο πειστικά αποτελέσματα, δεδομένου ότι οι φυσικές αλλαγές που υφίστατο η γλώσσα παρεισέφρησαν σε πολλά κείμενα. Οι περισσότεροι ιστορικοί θεωρούν ότι ο αττικισμός, στις διάφορες μορφές και εκφάνσεις του, δημιούργησε ένα σημείο αναφοράς, μια τυποποίηση, θα λέγαμε σήμερα και με τον τρόπο αυτό ενίσχυσε το κύρος και το γόητρο της ελληνικής γλώσσας μέχρι και την ύστερη βυζαντινή εποχή. Αυτό το κύρος υπήρξε σε μεγάλο βαθμό ο λόγος για τον οποίο η ελληνική γλώσσα ήταν τόσο ελκυστική σε ελληνιστικά βασίλεια, ρωμαίους συγκλητικούς, πατέρες της εκκλησίας ή βυζαντινούς λόγιους, περισσότερο και από πολιτικούς λόγους. Αντίθετα η ελληνιστική κοινή “βρίσκεται ανάμεσα σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη ισορροπία μεταξύ σταθεροποίησης και βαθμιαίας εξέλιξης”. Η δημιουργία της τάσης επιστροφής στους κλασσικούς, δημιούργησε πάντως μια αγκύλωση και μια στατικότητα στην επίσημη γλώσσα, απομονώνοντάς την από την φυσιολογική εξέλιξή της και από τις αλλαγές που σιγά – σιγά επικρατούσαν στην καθομιλουμένη και ταλαιπώρησε ακόμα και το σύγχρονο ελληνικό κράτος. Συμπεραίνουμε όμως ότι βασικό στοιχείο, ίσως και το βασικότερο, στην λειτουργία της γλώσσας ως όχημα πολιτισμού είναι τα πολιτιστικά επιτεύγματα που γράφτηκαν στη γλώσσα αυτή και το γόητρο που της δίνουν.
ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:
Ο Βασίλης Παπαδόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Αποφοίτησε από τη Νομική Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακά στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο στη Γαλλία. Το 1985 διορίστηκε ως Ακόλουθος Πρεσβείας στο διπλωματικό κλάδο του Υπουργείου Εξωτερικών. Εχει υπηρετήσει, εκτός από την Κεντρική Υπηρεσία, στον Αγιο Φραγκίσκο, στο Κίεβο, στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Εθνη, στη Μπανγκόκ, και ως Πρέσβης στο Κίεβο και το Βουκουρέστι. Εχει διδάξει επί σειρά ετών στη διπλωματική ακαδημία του Υπουργείου Εξωτερικών θέματα πρακτικής διπλωματίας και πολιτισμού. Είναι συγγραφέας διηγημάτων με τίτλο «Στην Άπω Ανατολή», μιας νουβέλας υπό μορφή διηγημάτων με τίτλο «Όλυα. Δυό χειμώνες και μία άνοιξη», που έχει μεταφραστεί σε τρεις γλώσσες, ενός δοκιμίου με τίτλο «Γιώργος Σεφέρης. Ανάμεσα στη διπλωματία και την ποίηση» μεταφρασμένο στα ρουμανικά, ενώ έχει δώσει σειρά διαλέξεων σε Πανεπιστήμια και Διπλωματικές Ακαδημίες διαφόρων χωρών τόσο για θέματα εξωτερικής πολιτικής, όσο και για θέματα πολιτισμού και γλώσσας.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ: ΔΑΝΑΗΣ ΣΤΑΜΠΟΥΛΗ
ISBN: 978-960-438-218-7
Σελίδες: 54
Τιμή: €10 06
3 Νοεμβρίου 2021
#1
Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού»
26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας
του Βασίλη Παπαδόπουλου
Εκδόσεις ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ
Την μεγάλη σημασία και την ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας, που εδώ και αιώνες προσελκύει το ανεξίτηλο ενδιαφέρον των παγκόσμιων επιστημόνων και ερευνητών, μία γλώσσα που επέζησε παρά τις αλλεπάλληλες κατακτήσεις και καταστροφές, υπογραμμίζει στο βιβλίο του «Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού», ο συγγραφέας – τέως πρέσβης στο Βουκουρέστι και το Κίεβο κ. Βασίλης Παπαδόπουλος.
Στο βιβλίο του γίνεται μία ιστορική αναδρομή της πορείας της ελληνικής γλώσσας από την αρχαία Ελλάδα, μέχρι την διάδοσή της στον αραβικό κόσμο, την επιβίωσή της στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τις αλλαγές που υπέστη συνολικά μέχρι στις μέρες μας. Είναι ένας χρήσιμος οδηγός κατανόησης της σημασίας που διαδραματίζει η διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στα πέρατα του κόσμου μέσω της γλώσσας, την συμπερίληψή της στα εκπαιδευτικά συστήματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το πόσο επηρέασε δραστικά άλλους μακρινούς πολιτισμούς και γενικότερα τα ίχνη της που είναι ακόμη ορατά σε πολλά σημεία του πλανήτη.
Ο συγγραφέας περιγράφει στο ολιγοσέλιδο αυτό βιβλίο τις αρχαίες διαλέκτους μέχρι την επικράτηση της κοινής, το πως διαδόθηκε η γλώσσα κατά τον εποικισμό, τον ρόλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την παράλληλη διάδοση του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, την επιβίωση, εξέλιξη και μετάφραση στην περίοδο του Βυζαντίου, όπως και πολύ αργότερα την σχέση δημοτικής και καθαρεύουσας, την επικράτηση της πρώτης και την διδασκαλία της νέας ελληνικής.
Ο συγγραφέας καταλήγει, ανάμεσα στα άλλα, πως η ελληνική γλώσσα δεν προσέφερε μόνο λέξεις σε άλλες γλώσσες ή γράμματα αλλά έννοιες που εκφράζονται με τις λέξεις αυτές και που δεν υπήρχαν πριν επινοηθούν στην Ελλάδα , όπως η έννοια του πολίτη, η συμμετοχή στα κοινά, του θεάτρου, του πολιτισμού, της δημοκρατίας, της απευθείας επαφής με το Θεό, έννοιες που άλλες γλώσσες δεν έχουν καν λέξεις για τις αποδώσουν.
Είναι αλήθεια, παρά το γεγονός ότι γλώσσες όπως η γερμανική και γαλλική κρύβουν παρόμοιο λεκτικό πλούτο. Η ελληνική γλώσσα ειδικά η αρχαία – πρόσφερε πολλά στον παγκόσμιο πολιτισμό. Και δεν είναι θέμα της όποιας εκμετάλλευσης από εθνικής σκοπιάς. Είναι περισσότερο ότι ένας ολόκληρος πολιτισμός κατόρθωσε να επηρεάσει επί πολλούς αιώνες χώρες και ολόκληρες αυτοκρατορίες, ακόμη και στις πιο δύσκολες ιστορικά στιγμές.
Το βιβλίο του Βασίλη Παπαδόπουλου όπως και όλα τα άλλα που αφορούν τον γλωσσικό πλούτο της χώρας, θα πρέπει να διαβάζονται με σεβασμό στην προσπάθεια που καταβάλλεται για την πολιτιστική ανάδειξη του ιστορικού αυτού τόπου. Και ειδικά σε μία εποχή που η λεκτική και εννοιολογική ερήμωση τείνει να επικαλύψει τα όποια σκιρτήματα του πνεύματος, με στόχο την απόλυτη λήθη.
Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)
3 Νοεμβρίου 2021
#2
«Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού»
26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας
του Βασίλη Παπαδόπουλου
Εκδόσεις ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ
Την μεγάλη σημασία και την ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας, που εδώ και αιώνες προσελκύει το ανεξίτηλο ενδιαφέρον των παγκόσμιων επιστημόνων και ερευνητών, μία γλώσσα που επέζησε παρά τις αλλεπάλληλες κατακτήσεις και καταστροφές, υπογραμμίζει στο βιβλίο του «Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού», ο συγγραφέας – τέως πρέσβης στο Βουκουρέστι και το Κίεβο κ. Βασίλης Παπαδόπουλος.
Στο βιβλίο του γίνεται μία ιστορική αναδρομή της πορείας της ελληνικής γλώσσας από την αρχαία Ελλάδα, μέχρι την διάδοσή της στον αραβικό κόσμο, την επιβίωσή της στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τις αλλαγές που υπέστη συνολικά μέχρι στις μέρες μας. Είναι ένας χρήσιμος οδηγός κατανόησης της σημασίας που διαδραματίζει η διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στα πέρατα του κόσμου μέσω της γλώσσας, την συμπερίληψή της στα εκπαιδευτικά συστήματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το πόσο επηρέασε δραστικά άλλους μακρινούς πολιτισμούς και γενικότερα τα ίχνη της που είναι ακόμη ορατά σε πολλά σημεία του πλανήτη.
Ο συγγραφέας περιγράφει στο ολιγοσέλιδο αυτό βιβλίο τις αρχαίες διαλέκτους μέχρι την επικράτηση της κοινής, το πως διαδόθηκε η γλώσσα κατά τον εποικισμό, τον ρόλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την παράλληλη διάδοση του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, την επιβίωση, εξέλιξη και μετάφραση στην περίοδο του Βυζαντίου, όπως και πολύ αργότερα την σχέση δημοτικής και καθαρεύουσας, την επικράτηση της πρώτης και την διδασκαλία της νέας ελληνικής.
Ο συγγραφέας καταλήγει, ανάμεσα στα άλλα, πως η ελληνική γλώσσα δεν προσέφερε μόνο λέξεις σε άλλες γλώσσες ή γράμματα αλλά έννοιες που εκφράζονται με τις λέξεις αυτές και που δεν υπήρχαν πριν επινοηθούν στην Ελλάδα , όπως η έννοια του πολίτη, η συμμετοχή στα κοινά, του θεάτρου, του πολιτισμού, της δημοκρατίας, της απευθείας επαφής με το Θεό, έννοιες που άλλες γλώσσες δεν έχουν καν λέξεις για τις αποδώσουν.
Είναι αλήθεια, παρά το γεγονός ότι γλώσσες όπως η γερμανική και γαλλική κρύβουν παρόμοιο λεκτικό πλούτο. Η ελληνική γλώσσα ειδικά η αρχαία – πρόσφερε πολλά στον παγκόσμιο πολιτισμό. Και δεν είναι θέμα της όποιας εκμετάλλευσης από εθνικής σκοπιάς. Είναι περισσότερο ότι ένας ολόκληρος πολιτισμός κατόρθωσε να επηρεάσει επί πολλούς αιώνες χώρες και ολόκληρες αυτοκρατορίες, ακόμη και στις πιο δύσκολες ιστορικά στιγμές.
Το βιβλίο του Βασίλη Παπαδόπουλου όπως και όλα τα άλλα που αφορούν τον γλωσσικό πλούτο της χώρας, θα πρέπει να διαβάζονται με σεβασμό στην προσπάθεια που καταβάλλεται για την πολιτιστική ανάδειξη του ιστορικού αυτού τόπου. Και ειδικά σε μία εποχή που η λεκτική και εννοιολογική ερήμωση τείνει να επικαλύψει τα όποια σκιρτήματα του πνεύματος, με στόχο την απόλυτη λήθη.
Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)
3 Νοεμβρίου 2021
#3
“Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού”
Φίλιππος Ζάχαρης
1 Νοεμβρίου, 2021 9:04 μμ
Βιβλιοπαρουσίαση
0
Η ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας – Βασίλης Παπαδόπουλος
Εκδόσεις ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ
Τη μεγάλη σημασία και την ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας, που εδώ και αιώνες προσελκύει το ανεξίτηλο ενδιαφέρον των παγκόσμιων επιστημόνων και ερευνητών, μία γλώσσα που επέζησε παρά τις αλλεπάλληλες κατακτήσεις και καταστροφές, υπογραμμίζει στο βιβλίο του «Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού», ο συγγραφέας – τέως πρέσβης στο Βουκουρέστι και το Κίεβο – κ. Βασίλης Παπαδόπουλος.
Στο βιβλίο του γίνεται μία ιστορική αναδρομή της πορείας της ελληνικής γλώσσας από την αρχαία Ελλάδα, μέχρι την διάδοσή της στον αραβικό κόσμο, την επιβίωσή της στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τις αλλαγές που υπέστη συνολικά μέχρι στις μέρες μας. Είναι ένας χρήσιμος οδηγός κατανόησης της σημασίας που διαδραματίζει η διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στα πέρατα του κόσμου μέσω της γλώσσας, την συμπερίληψή της στα εκπαιδευτικά συστήματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το πόσο επηρέασε δραστικά άλλους μακρινούς πολιτισμούς και γενικότερα τα ίχνη της που είναι ακόμη ορατά σε πολλά σημεία του πλανήτη.
Ο συγγραφέας περιγράφει στο ολιγοσέλιδο αυτό βιβλίο τις αρχαίες διαλέκτους μέχρι την επικράτηση της κοινής, το πως διαδόθηκε η γλώσσα κατά τον εποικισμό, τον ρόλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την παράλληλη διάδοση του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, την επιβίωση, εξέλιξη και μετάφραση στην περίοδο του Βυζαντίου, όπως και πολύ αργότερα την σχέση δημοτικής και καθαρεύουσας, την επικράτηση της πρώτης και την διδασκαλία της νέας ελληνικής.
Ο συγγραφέας καταλήγει, ανάμεσα στα άλλα, πως η ελληνική γλώσσα δεν προσέφερε μόνο λέξεις σε άλλες γλώσσες ή γράμματα αλλά έννοιες που εκφράζονται με τις λέξεις αυτές και που δεν υπήρχαν πριν επινοηθούν στην Ελλάδα , όπως η έννοια του πολίτη, η συμμετοχή στα κοινά, του θεάτρου, του πολιτισμού, της δημοκρατίας, της απευθείας επαφής με το Θεό, έννοιες που άλλες γλώσσες δεν έχουν καν λέξεις για τις αποδώσουν.
Είναι αλήθεια, παρά το γεγονός ότι γλώσσες όπως η γερμανική και γαλλική κρύβουν παρόμοιο λεκτικό πλούτο. Η ελληνική γλώσσα – ειδικά η αρχαία – πρόσφερε πολλά στον παγκόσμιο πολιτισμό. Και δεν είναι θέμα της όποιας εκμετάλλευσης από εθνικής σκοπιάς. Είναι περισσότερο ότι ένας ολόκληρος πολιτισμός κατόρθωσε να επηρεάσει επί πολλούς αιώνες χώρες και ολόκληρες αυτοκρατορίες, ακόμη και στις πιο δύσκολες ιστορικά στιγμές.
Το βιβλίο του Βασίλη Παπαδόπουλου όπως και όλα τα άλλα που αφορούν τον γλωσσικό πλούτο της χώρας, θα πρέπει να διαβάζονται με σεβασμό στην προσπάθεια που καταβάλλεται για την πολιτιστική ανάδειξη του ιστορικού αυτού τόπου. Και ειδικά σε μία εποχή που η λεκτική και εννοιολογική ερήμωση τείνει να επικαλύψει τα όποια σκιρτήματα του πνεύματος, με στόχο την απόλυτη λήθη.